onder druk van de omstandigheden
Regisseur Jelle Zijlstra maakt ism Theater Young Ones in Zwolle de voorstelling ‘Onder Druk Van De Omstandigheden’ waarin twee verdwenen families uit Zwolle centraal staan. De eerste familie is het oude echtpaar Adelaar dat op 8 april 1943 de gaskraan open draaide, nadat zij het bevel tot deportatie hadden ontvangen. De tweede familie betreft het mysterieuze gezin Krukziener, dat zich zou hebben verdronken in de gracht, maar waar verder niets over bekend is.
De voorstelling bevindt zich op het snijvlak tussen fictie en feit. Tussen dat waarvan we weten dat het echt is gebeurd en dat wat echt gebeurd had kunnen zijn. Want in oorlogstijd heerst de chaos. Wij maken de reconstructie.
Deze voorstelling speelt ook op 5 mei om 13:30u, 15:00u en 16:30u
Lees hier het interview van Theater na de Dam met maker Jelle
Wie ben je en wat doe je voor Theater Na de Dam?
Mijn naam is Jelle Zijlstra, 28 jaar en ik maak voor de derde keer een jongerenproject voor Theater na de Dam. Dit jaar maak ik de voorstelling Onder Druk Van De Omstandigheden met 9 jongeren van Theater Young Ones in Zwolle. Het vertelt het verhaal van twee verdwenen Joodse families in Zwolle. Het oude echtpaar Adelaar dat samen zelfmoord heeft gepleegd toen zij de oproep voor transport kregen en het mysterieuze gezin Krukziener die zich zouden hebben verdronken in de Zwolsche stadsgracht. Het verhaal van het echtpaar Adelaar is goed gedocumenteerd en berust op feiten, waar het verhaal over de Krukzieners puur mondeling is overgeleverd en niet met historische bronnen te onderbouwen is. De voorstelling speelt zich af op het snijvlak tussen realiteit en fantasie, feit en fictie. Want in oorlogstijd gebeuren de meest bizarre dingen, maar ontstaan ook de meest fantasievolle mythes. Wij maken de reconstructie.
Waarom is het belangrijk dat jongeren meedoen aan jullie project?
De jongeren van nu hebben veelal geen grootouders meer die de oorlog hebben meegemaakt. Om de herinnering aan deze tijd levend te houden en om lessen te blijven trekken uit deze zwarte bladzijde uit onze collectieve geschiedenis, zijn projecten als Theater na de Dam enorm belangrijk. We leveren verhalen uit die tijd over en houden ze tegen het licht van de actualiteit. Alleen als je je geschiedenis kent kun je het heden met een kritische blik blijven beschouwen. Dat leren jongeren (misschien onbewust) door deel te nemen aan dit project. Zelf heb ik een enorme fascinatie voor de Tweede Wereldoorlog en voel ik een verplichting om de verhalen uit deze tijd te blijven vertellen. Wat me met name aanspreekt aan de jongerenprojecten is dat ze de oorlog op lokaal niveau heel concreet maken. Op die straathoek, in dat huis, in dat raam, overal heeft die oorlog zich gewoon afgespeeld en zijn de meest vreselijke dingen gebeurd. Daarmee maak je de geschiedenis heel concreet en voelbaar, onderdeel van de wereld waar jongeren die deelnemen aan de projecten en publiek dat komt kijken, in leven.
Wat is je favoriete moment (tot dusver) met de jongeren van dit jaar?
Het moment waar ik enorm naar uitkijk is het interview dat we aanstaande repetitie gaan doen. We gaan Skypen met Ora in Israël, het kleinkind van het echtpaar Adelaar. Ik hoop dat na dit gesprek de noodzaak bij de jongeren om deze voorstelling te maken alleen maar wordt vergroot. Ook ons bezoek een paar weken geleden aan het huisje waar de Adelaars hebben gewoond was heel bijzonder.
theater na de dam
Op de avond van de Nationale Dodenherdenking op 4 mei om 21.00 uur zetten theatermakers en artiesten in heel Nederland zich in om deze dag van extra betekenis te voorzien. Tijdens de zevende editie van Theater Na de Dam spelen gelijktijdig meer dan tachtig voorstellingen die ieder op hun eigen manier betrekking hebben op de Tweede Wereldoorlog.